Kendinizi Zihnen Uzaklaşmış Gibi Hissediyorsanız: Disosiyasyon Nedir?

Günlük hayatınızda zaman zaman kendinizi çevrenizden ya da kendi bedeninizden kopmuş gibi hissediyor musunuz? O anın içinde değilmişsiniz gibi mi geliyor? Bu tür yaşantılar, eğer sıklaşıyor ve günlük işlevlerinizi etkiliyorsa, disosiyasyon adı verilen bir duruma işaret ediyor olabilir.

Disosiyatif belirtiler, özellikle yoğun stres, travma ya da duygusal baskı dönemlerinde ortaya çıkabilir. Bu süreçte bir psikolog desteği almak, yaşadığınız kopukluğu anlamlandırmak ve zihinsel bütünlüğünüzü yeniden kazanmak adına önemli bir adım olabilir.

Disosiyasyon Nedir?

Disosiyasyon; kişinin bilinç, hafıza, kimlik, çevre farkındalığı gibi temel işlevlerinde geçici bir kopma ya da ayrışma yaşamasıdır. Genellikle stresli ya da travmatik yaşantılarla ilişkilidir. Kişi, bir olay yaşarken ya da sonrasında kendini “orada değilmiş gibi” hissedebilir, yaşananları bulanık hatırlayabilir ya da bedeninden kopmuş gibi algılayabilir.

En Sık Gözlenen Disosiyatif Belirtiler:

• Zamanı ve mekanı algılamada bozulma
• Olayları hatırlamada güçlük (disosiyatif amnezi)
• Kendini dışarıdan izliyormuş gibi hissetme (depersonalizasyon)
• Çevrenin gerçek dışı algılanması (derealizasyon)
• Kimliğin, bedenin ya da düşüncelerin tanıdık gelmemesi

Bu belirtiler kişiden kişiye farklı yoğunluklarda görülebilir ve çoğu zaman fark edilmesi kolay değildir. Özellikle depresyon, anksiyete bozuklukları ya da travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ile birlikte görülebilir.

Disosiyasyonun Nedenleri Nelerdir?

• Travmatik çocukluk deneyimleri
• Uzun süreli stres ve baskı
• Fiziksel ya da duygusal ihmal
• Ani kayıplar veya ciddi kazalar
• Yoğun anksiyete, depresyon veya travma sonrası stres bozukluğu

Bu yaşantılar, bireyin savunma mekanizması olarak disosiyasyonu geliştirmesine neden olabilir.

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ile Disosiyasyona Yaklaşım

Disosiyatif belirtilerin ele alınmasında Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) oldukça etkili bir yöntemdir. BDT ile kişi, yaşadığı kopuklukların farkına varmayı, bu durumları tetikleyen düşünce ve duyguları tanımayı öğrenir. Özellikle şu ana odaklanma, duygu düzenleme ve farkındalık teknikleriyle kişinin gerçeklikle bağını yeniden kurması desteklenir.

Terapide sadece semptomlar değil, bu belirtilerin altında yatan düşünce ve inançlar da ele alınarak kalıcı bir iyileşme hedeflenir.